Veraset İlamı Nedir? Nereden ve Nasıl Alınır?

Avukat Mert YALÇIN
5 gün önce
3 dakikada okunur

1. Veraset İlamı Nedir?

Veraset ilamı, diğer adıyla mirasçılık belgesi, bir kişinin ölümü halinde geride bıraktığı malvarlığının kimlere ve hangi oranlarla geçeceğini gösteren resmî belgedir. Bu belge sayesinde, mirasçıların kimler olduğu ve mirastan ne oranda pay alacakları hukuken belirlenmiş olur.

Veraset ilamı, mirasçıların;

Banka hesaplarına erişmesi,
Tapu devir işlemleri yapması,
Araç devralması,
Mirasın paylaşımını gerçekleştirmesi

gibi pek çok işlem için zorunludur.

2. Veraset İlamı Neden Gereklidir?

Bir kişi vefat ettiğinde, malvarlığı doğrudan mirasçılarına geçer. Ancak mirasçıların bu hakkı kullanabilmesi için resmî olarak mirasçı olduklarını ispat etmeleri gerekir. Veraset ilamı olmadan mirasçılar:

Tapuda işlem yapamaz
Araç veya banka hesabı devralamaz
Vergi dairelerinde beyanname veremez

Bu nedenle veraset ilamı, miras işlemlerinin başlangıç noktasıdır.

3. Veraset İlamı Nereden Alınır?

3.1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nden

Mirasçılık belgesi, Sulh Hukuk Mahkemesi’nden alınabilir. Mirasçılardan herhangi biri, miras bırakanın son yerleşim yeri mahkemesine başvurarak bu belgeyi talep edebilir.

Dava açılması gerekmez, sadece talep dilekçesi sunulur.
Başvuruda genellikle bir avukatla temsil önerilir.
Mahkeme, Nüfus Müdürlüğü kayıtlarına göre mirasçıları belirler ve belgeyi düzenler.

3.2. Noterden (Sadece Türk Vatandaşları İçin)

2008 yılından itibaren, Türk vatandaşı olan mirasçılar, noterlerden de veraset ilamı alabilir.

Ancak noter veraset ilamı düzenleyebilmesi için:

Miras bırakanın ve tüm mirasçıların Türk vatandaşı olması gerekir.
Miras bırakan hakkında yabancı ülke unsuru (örneğin yabancı vatandaşlık, yurtdışı mallar) bulunmamalıdır.
Mirasçılıkta ihtilaf olmamalıdır.

Eğer durum karmaşıksa veya mirasçılar arasında çekişme varsa noter, kişiyi Sulh Hukuk Mahkemesi’ne yönlendirir.

4. Veraset İlamı İçin Gerekli Belgeler

Noter Başvurusu İçin:

Miras bırakanın ölüm belgesi (ölüm kayıt örneği)
Nüfus kayıt örneği
Kimlik belgesi
Başvuru formu
Harç ve noter masrafları

Mahkemeye Başvuru İçin:

Dilekçe
Ölüm belgesi
Nüfus kayıt örneği
Kimlik fotokopisi
Gerekirse avukat vekaletnamesi

5. Veraset İlamı Almak İçin Avukata Gerek Var mı?

Teknik olarak zorunlu değildir, ancak özellikle şu durumlarda avukatla hareket edilmesi şiddetle tavsiye edilir:

Mirasçılar arasında ihtilaf varsa
Miras bırakanın birden fazla evliliği olmuşsa
Yabancı ülke vatandaşlığı varsa
Vasiyetname, mirasçılıktan çıkarma veya feragat söz konusuysa
Mirasçılardan biri gaip veya ölmüşse

Bu gibi durumlarda yanlış beyan, belge eksikliği veya işlem hatası, daha sonra geri dönülmesi zor hak kayıplarına yol açabilir.

6. Ne Kadar Sürede Alınır?

Noterden başvuru: Genellikle aynı gün içinde belge düzenlenir.
Mahkemeye başvuru: Yoğunluğa göre değişmekle birlikte genellikle 1–4 hafta içinde sonuçlanır.

7. Veraset İlamı Ücretli midir?

Evet. Ancak masraf kalemleri başvuru yerine göre değişir:

Noter Başvurusu:

Harç ve noter ücreti dahil olmak üzere yaklaşık 500 – 1000 TL (2025 yılı itibarıyla, bölgesel farklılık gösterebilir)

Mahkeme Başvurusu:

Dava harcı
Varsa avukatlık ücreti
Nüfus kayıt örneği, tebligat gibi ek masraflar Genellikle toplam maliyet 1000 – 2000 TL aralığındadır (avukatlık ücreti hariç)

8. Sonuç

Veraset ilamı, mirasçıların resmi işlemleri başlatabilmesi için temel bir belgedir. İşlemin usule uygun şekilde ve eksiksiz yürütülmesi, daha sonraki miras paylaşımı, veraset vergisi, mal devri gibi işlemlerde hukuki güvenliği sağlar. Karmaşık ya da ihtilaflı miras dosyalarında bir avukattan profesyonel destek alınması, hem sürecin hızla yürütülmesini sağlar hem de ileride çıkabilecek uyuşmazlıkların önüne geçer.